Sięgnijmy w edukacji po nieznane : (o bajce Bernarda Świerczyny)

Abstract

Co roku w styczniu alejami byłego obozu hitlerowskiego KL Auschwitz Birkenau przechodzi żałobny Marsz Żywych upamiętniający miliony pomordowanych bestialsko ludzkich istnień. Jest on zarówno aktem pamięci, jak i ostrzeżeniem przed niewyobrażalnym złem, jakie mogą zgotować ludzie ludziom. Marsz ten odgrywa istotną rolę w kształtowaniu świadomości współczesnych i przyszłych pokoleń, co nabiera szczególnego znaczenia wobec zarysowujących się w dość licznych światowych opiniach tendencji do pomniejszania rozmiaru hitlerowskich zbrodni oraz wciąż powtarzających się błędnych informacji o „polskich obozach koncentracyjnych”. W marszu uczestniczy między innymi — co jest szczególnie cenne — młodzież ze świata, zwłaszcza z Izraela, ale też z Polski. Ta ostatnia poznaje już w szkole zbrodniczą działalność hitlerowską zarówno na lekcjach historii, jak i na lekcjach literatury, między innymi ze wstrząsających lektur Zofii Nałkowskiej czy Tadeusza Borowskiego. Uczniowie zwiedzają też Muzeum w Oświęcimiu podczas wycieczek szkolnych (które winny mieć charakter obligatoryjny dla szkół ponadpodstawowych!) i pozostają na długie lata pod przygnębiającym wrażeniem zgromadzonych tam ludzkich włosów, okularów, dziecięcych bucików i zabawek. Nasuwa się pytanie, czy można by podjąć tę trudną tematykę z młodszymi dziećmi szkolnymi i w jakiej formie to uczynić, aby nie przytłaczać ich ogromem nieludzkich zbrodni. W odpowiedzi warto sparafrazować myśl Janusza Korczaka, który pisał, że nie ma trudnych tematów w kontaktach z dziećmi, ważne jest tylko to, jak stawia się pytania i jakich udziela się odpowiedzi.