Personalistyczna struktura małżeństwa kanonicznego w nauczaniu papieża Jana Pawła II

Abstract

Sobór Watykański II ujawnił niewystarczalność tradycyjnej optyki małżeństwa kanonicznego. W kanonistyce i jurysprudencji raził dysonans jednostronnych ujęć tej - jak ją określano - instytucji prokreacyjnej (merum instrumentum procreationisy. W takich właśnie, stojących na antypodach chrześcijańskiego personalizmu, konstrukcjach pojęciowych trudno było odkryć prawdziwą totius vitae communio, consuetudo, societas2. Dlatego nowe, soborowe określenie małżeństwa: „głęboka wspólnota życia i miłości"3, nie kwestionując jego instytucjonalnego charakteru, położyło mocny akcent na osobie ludzkiej oraz miłosnej komunii dwojga osób odmiennej płci4. Personal i styczna perspektywa w ukazywaniu prawdy o małżeństwie, obecna w nauczaniu papieża. Pawła VI, znalazła swój dojrzały, pogłębiony kształt w dziele Ojca Świętego Jana Pawła II. Adhortacja apostolska Familiaris consortio z 22 XI 1981 r., List do rodzin Gratissimam sane z 2 II 1994 r., czy też coroczne alokucje tegoż Papieża do Roty Rzymskiej (z lat 1979-2000) nie tylko kładą teologiczno - antropologiczny fundament, ale także zarysowują naturę, przymioty i cele małżeństwa kanonicznego.